Difference day 2020: Journalism without fear or favour
5 mei 2020
Sinds 2015 wordt jaarlijks Difference Day georganiseerd op de World Press Freedom Day (3 mei). Op deze dag worden de mensen en de organisaties geëerd die elke dag vechten voor persvrijheid en vrije meningsuiting en hiervoor hun eigen veiligheid in het gedrang brengen. De gevaren voor de journalistiek en de journalisten zelf zijn de voorbije jaren alleen maar gegroeid. Zo is er de crisis op geopolitiek niveau, zijn er verschillende democratische crisissen en zijn er technische- en economische gevaren zoals desinformatie. Difference Day 2020 stond dan ook in het teken van Journalism without fear or favour.
Zowel Vlaams Minister van Media, Benjamin Dalle, als de Commissiecommissaris voor Waarden en Transparantie, Vera Jourova, spraken tijdens het online event hun steun uit aan journalisten. Beiden vinden dat journalisten hun job op een veilige manier en in een veilige omgeving moeten kunnen uitoefenen, zodat een onafhankelijke pers kan gewaarborgd blijven.
Er waren twee internationale sprekers, Giulherme Canela en Caoilfhionn Gallagher.
Giulherme Canela, UNESCO Chief of Section for Freedom of Expression, betoogde dat wanneer persvrijheid lijdt, de democratie ook lijdt. Het grootste gevaar waarmee de wereld momenteel geconfronteerd wordt, is desinformatie. Dit zorgt voor een vertrouwensbreuk tussen het publiek en de journalisten, wat zo snel mogelijk moet hersteld worden. Momenteel worden er overal ter wereld noodmaatregelen afgekondigd, maar ook deze moeten in regel blijven met de mensenrechten. Journalisten worden niet enkel meer in conflictgebieden vermoord, maar eveneens in niet-conflictgebieden. Het is de verantwoordelijkheid van de overheden om hiertegen actie te ondernemen door preventie, bescherming en het bestrijden van straffeloosheid.
Caoilfhionn Gallagher, een advocate gespecialiseerd in mensenrechten, zet zich onder meer in voor journalisten die vermoord zijn. Volgens haar moet de internationale gemeenschap preventief optreden door journalisten te beschermen en nadien de invloed van de lidstaat te onderzoeken. Alle overheden hebben misschien wel wetgeving inzake persvrijheid, maar deze wordt maar in weinig landen gehandhaafd. Het is aan de internationale gemeenschap om enerzijds nieuwe en duidelijke regelgeving op te stellen, en de handhaving ervan te verzekeren, en anderzijds om het publiek bewust te maken van deze feiten.
De Honorary Title for Freedom of Expression werd uitgereikt aan twee Turkse schrijvers. Ahmet Altan is schrijver en journalist en zit momenteel in de gevangenis. Elif Shafak is schrijfster en zet zich voornamelijk in als vrouwenactiviste. In haar werk probeert ze een stem te geven aan mensen die er geen hebben. Het recht van vrije meningsuiting wordt gekenmerkt door de kracht van woorden, wat volgens Elif Shafak niet ondermijnd mag worden.