Duits Parlement keurt naburig recht voor persuitgevers goed
29 maart 2013
Nadat de Bundestag eerder al op 1 maart 2013 een gewijzigde versie van het wetsvoorstel Leistungsschutzrecht für Presseverleger goedkeurde, keurde de Bundesrat op 22 maart 2013 dit wetsvoorstel eveneens goed.
Het wetsvoorstel geeft, naar analogie van de regeling die al jaren geldt voor audiovisuele producenten, aan persuitgevers een gelijkaardige bescherming door de invoering van een naburig recht. De persuitgever heeft het exclusieve recht om het product of delen ervan voor commerciële doeleinden publiek mee te delen, tenzij het gaat om alleenstaande woorden of kleinste tekstfragmenten. Op grond van deze tekst hebben persuitgevers met andere woorden het recht om van zoekmotoren en andere aggregatoren een redelijke vergoeding te eisen voor het weergeven van tekstfragmenten uit kranten en tijdschriften die uit meer bestaan dan enkele woorden.
Ten gevolge van de door de Juridische Commissie ingevoerde wijziging is het oorspronkelijke wetsvoorstel afgezwakt. Het overnemen van “alleenstaande woorden of kleinste tekstfragmenten” is immers toegelaten zonder licentie (en dus zonder het betalen van een vergoeding). Men is de overtuiging toegedaan dat vastgelegd moet worden wat nodig is om het gezochte begrip in een context in te bedden. Een vast aantal tekens kan hierbij niet worden gedefinieerd omdat het zoekbegrip in lengte kan verschillen. De scheidingslijn is de volgende: het bezoek van de oorspronkelijke site mag door het bezoek aan het zoekresultaat niet overbodig worden. Wanneer een zoekmotor of aggregator toch langere tekstfragmenten wenst aan te bieden, moet hij een licentie zien te bekomen.
De reikwijdte van deze bepaling zal nog veel vragen oproepen. Nergens wordt immers gespecificeerd hoelang de overname nu precies mag zijn. Het wetsvoorstel spreekt zich enkel in vage bewoordingen uit: enerzijds vallen afzonderlijke woorden of kleinste tekstfragmenten, zoals headlines in bijvoorbeeld ‘Bayern verslaat Schalke’ niet onder de bescherming van het naburig recht. Anderzijds wordt de vrije, beknopte maar doelgerichte omschrijving van de gelinkte inhoud gewaarborgd. Zoekmotoren en aggregatoren moeten de mogelijkheid hebben om te beschrijven naar welk zoekresultaat ze linken.
Volgens de federatie van de Duitse krantenuitgevers vallen snippets niet onder “alleenstaande woorden of kleinste tekstfragmenten” en dient hiervoor door zoekmotoren en aggregatoren een licentie te worden afgesloten. Het weze duidelijk dat het laatste woord hierover nog niet gezegd is en dat de rechtspraak de komende jaren zal uitwijzen wat precies bedoeld wordt met “kleine delen”.
De wet wordt nu ter uitvoering overgemaakt aan de President waarna het gepubliceerd zal worden en in werking zal treden de eerste dag van de derde maand volgend op de publicatie. De Europese Commissie had eerder deze maand nochtans aangekondigd nadere verduidelijking te zullen vragen aan de Duitse regering naar aanleiding van verschillende klachten betreffende dit wetsvoorstel. Richtlijn 98/34/EC verplicht lidstaten immers de Europese Commissie te notifiëren over voorstellen tot wijziging van regelgeving inzake producten en diensten van de informatiemaatschappij alvorens zij worden aangenomen in nationaal recht.
Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
Google onder druk bereid tot het sluiten van akkoorden
18 februari 2013
Op vrijdag 1 februari 2013 ondertekenden de Franse uitgevers en Google na drie maanden hard onderhandelen een, volgens Google althans, historisch akkoord. Het gaat om een globaal akkoord dat tot doel heeft innovatie te promoten, het bereik van de websites van de uitgevers te verhogen en hen te helpen bij de noodzakelijke overgang naar een digitaal businessmodel. Voor dit laatste wordt een door Google gefinancierd (60 miljoen euro) fonds voor innovatie in de digitale pers opgericht. Gedurende drie jaar kunnen de uitgevers van dit fonds gebruik maken om mediaprojecten in te dienen. Het sluiten van dit akkoord heeft tot gevolg dat het voornemen van de Franse president Hollande om Google een vergoeding, in de vorm van een naburig recht, te laten betalen van de baan is.
Vlak voor het jaareinde sloten de Belgische Franstalige krantenuitgevers eveneens een akkoord met Google dat een einde stelt aan hun hangende juridische procedures. Op basis van dit akkoord zullen de Belgische Franstalige krantenuitgevers en Google samenwerken om zakelijke opportuniteiten inzake online content te creëren. Bedoeling is om meer bezoekers te brengen naar de websites van de uitgevers, de user engagement te vergroten en de inkomsten van deze sites te verhogen. Hoewel beide partijen verschillende visies behouden met betrekking tot hun respectievelijke juridische standpunten, is Google bereid de gerechtskosten te betalen en met de uitgevers samen te werken aan business partnerships en innovatie die bevorderlijk zijn voor beide partijen.
Deze akkoorden openen alvast de deur voor gelijkaardige overeenkomsten in andere landen. Duitsland daarentegen houdt voorlopig vast aan de invoering van een naburig recht. Het wetsvoorstel dat voorziet zoekmotoren en aggregatoren te laten betalen voor het hergebruik van perscontent ligt ter bespreking voor in de Bondstag.
Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
Op weg naar een naburig recht voor persproducenten in Duitsland en Frankrijk?
3 oktober 2012
Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
Op 29 augustus 2012 keurde het Duitse Bundeskabinett de zevende wet tot herziening van de Duitse auteurswet, dat voorziet in een naburig recht voor persproducenten, goed. Deze tekst geeft, naar analogie van de regeling die al jaren geldt voor audiovisuele producenten, aan persproducenten een gelijkaardige bescherming voor de investeringen in hun content. Content die in een digitale omgeving dagelijks ontelbare keren wordt hergebruikt door aggregatoren die hun business model baseren op het reproduceren van andermans materiaal.
De tekst stelt een naburig recht in voor de producent van een persproduct waardoor die zich een exclusief recht om zijn persproduct of delen ervan (bv. snippets) publiek mee te delen voor commerciële doeleinden ziet toegekend. De publieke mededeling ervan is toegelaten in zoverre het niet gebeurt door commerciële zoekmotoren of aggregatoren. De geboden bescherming geldt dus enkel ten aanzien van systematische vormen van toegangverlening tot gepubliceerd materiaal door zoekmachines of aggregatoren en geldt niet voor bloggers, bedrijven, verenigingen of andere privégebruikers. Wanneer deze wet in werking zou treden, dienen zoekmotoren en aggregatoren een licentie aan te gaan voor het hergebruik van deze perscontent.
Deze tekst zal de komende maanden verder worden besproken in de Bundestag en Bundesrat.
In Frankrijk hebben de Franse persuitgevers een gelijkaardig voorstel klaar. Zij engageren zich om afstand te doen van hun recht om de indexering van hun content door zoekmotoren te verbieden. Ratio legis hiervoor is dat de uitgevers de toegang tot informatie immers niet willen belemmeren. Wel dient hun content te worden opgewaardeerd. Ze vragen als tegenprestatie de invoering van een naburig recht hetgeen hen moet toelaten bij zoekmotoren een billijke vergoeding te innen telkens wanneer hun content geïndexeerd wordt. Het tekstvoorstel voorziet in de oprichting van een paritaire commissie waarin zowel persuitgevers als zoekmotoren zetelen. De Commissie dient geleid te worden door een voorzitter aangeduid door de regering en een beheersvennootschap zal instaan voor de verdeling van de geïnde sommen onder de verschillende kranten.
De door het Bundeskabinett goedgekeurde tekst vindt u hier.
Stop de hannekesnesten: over nieuwssites en parasieten
25 mei 2012
Door Patrick LACROIX, Managing Director van Vlaamse Nieuwsmedia
Een “hanneke” is in vele Vlaamse steden en dorpen een bekend dialectwoord voor ekster. Deze vogel is in onze contreien weinig populair, omdat hij de neiging heeft om glimmende voorwerpen te stelen en naar zijn nest te brengen. Hij heeft dan ook zijn Latijnse naam – Pica pica – niet gestolen.
Een “hannekesnest” is dus letterlijk het nest van een ekster. Heel wat Vlamingen kennen het eerder als synoniem voor een rommeltje of een ongeregeld zootje. Wie ooit een eksternest van dichtbij gezien heeft, snapt wel waarom.
Het pikken van glinsterende voorwerpen mag dan getolereerd worden in het dierenrijk, mensen accepteren dit niet van elkaar. Iedereen met wat gezond verstand weet dat je de vruchten van andermans werk niet mag pikken, hoe glinsterend ze ook zijn.
Toch bestaan er exploitanten van nieuwssites die zich bezig houden met het overschrijven of afschrijven van nieuwsartikels die ze elders “gevonden” hebben.
Het meest flagrant zijn de gevallen waarin de uitbater van een site hele teksten knipt en plakt, er wat advertenties naast verkoopt en denkt dat hij een goede zaak doet. Dit soort van plagiaat-sites komt weinig voor in Vlaanderen en zij die het doen, maken serieuze auteursrechtelijke inbreuken en riskeren zelfs strafrechtelijke vervolging.
Daarnaast hebben we de slimmeriken die wel eens wat over auteursrecht gelezen hebben en weten dat alleen de vorm van een artikel en dus niet de inhoud beschermd is. Ze nemen een glinsterend “gevonden” pareltje van een nieuwsartikel en herschrijven hier en daar wat, gebruiken wat synoniemen en veranderen wat zinsconstructies. Hiermee lopen ze de kantjes van het auteursrecht af: ze weten goed dat het niet simpel is om te bewijzen dat de oorspronkelijke vorm nog herkenbaar is. Dit zijn wat we noemen parasieten.
Parasieten pikken met open ogen de vruchten van de creatieve inspanning van journalisten en de investering van uitgevers. Wat ze pikken, heeft wel degelijk economische waarde, als deel van een betalende publicatie of als deel van een site die inkomsten haalt uit advertenties.
Parasieten leveren zelf geen echte creatieve inspanning. Ze halen louter voordeel uit andermans werk en geld. Door dit pikken en herschrijven besparen ze op journalistieke en redactionele kosten, terwijl ze wel lustig advertentiegelden opstrijken.
Sommigen zijn zelfs niet te beroerd om zich te beroepen op het citaatrecht. Je moet echt geen jurist zijn om te snappen dat artikel 21 van de auteurswet het niet heeft over parasieten die met de bedoeling om advertenties te verkopen andermans teksten louter vormtechnisch herschrijven en de bron enkel erbij vermelden omdat het nieuwsmerk en de notoriteit ervan zouden afstralen op hun vervorming.
Wat deze parasieten vergeten is dat er in België nog zoiets bestaat als handelsrecht en dat zij met hun economische activiteit daar volledig onder vallen. De wet op de handelspraktijken maakt het mogelijk om schadevergoedingen van hen te eisen en hun websites te doen sluiten op basis van een handeling genaamd “parasiterende mededinging” of “slaafse aanhaking”.
Slaafse aanhaking, het woord heeft wel wat. Een exploitant van een site die deze stempel niet op zich wil, doet er goed aan om bij het “herschrijven” van “gevonden” glinsterdingen van onze professionele nieuwsmedia zelf aan research te doen, eigen waarde toe te voegen, zelf duiding te geven en met eigen achtergronden en inzichten een creatieve bijdrage te leveren.
Duitsland: dienen zoekmotoren en content aggregatoren weldra te betalen voor het overnemen van snippets uit andere media?
12 april 2012
Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
Door het auteursrecht beschermde content wordt dagelijks ontelbare keren hergebruikt door zoekmotoren en nieuws aggregatoren zonder dat daar een correcte vergoeding tegenover staat. Het economische model dat door deze aggregatoren wordt verdedigd, is immers gebaseerd op het structureel graaien in het door derden gecreëerde content en het monetiseren van deze content in hun voordeel door middel van advertentie-inkomsten.
Een dergelijk model dat de kosten aan de ene partij laat en de inkomsten aan een andere partij geeft, is onbillijk en kan tot gevolg hebben dat onafhankelijke kwalitatieve content op termijn zal verdwijnen. In verschillende landen wordt dan ook gezocht naar nieuwe tools of remuneratiemodellen die persuitgevers in staat moeten stellen een gedeelte te recupereren van de winst die door content aggregatoren wordt opgestreken op de rug van hun content.
In Duitsland is het uitwerken van een vergoedingsregeling voor persuitgevers voor dergelijk hergebruik één van de prioriteiten van de huidige regeringscoalitie. Zoekmotoren en content aggregatoren dienen in de toekomst een vergoeding te betalen aan persuitgevers voor de verspreiding van artikels of zelfs snippets van artikels. Er wordt gedacht aan een variabel vergoedingssysteem waarbij de vergoeding afhankelijk zal zijn van hetgeen geproduceerd wordt. Het reproduceren van integrale artikels zal een hogere vergoeding tot gevolg hebben dan het enkel reproduceren van de titel en een korte snippet. De vergoeding dient te worden geïnd en verdeeld door een beheersvennootschap.
Deze regeling geldt niet voor individuele internetgebruikers. Zij zullen auteursrechtelijk beschermde content mogen blijven hergebruiken voor privégebruik zonder dat er een vergoeding dient te worden betaald.
Aan de Duitse minister van Justitie werd intussen de opdracht gegeven dit uit te werken. De nieuwe regeling zou volgend jaar in werking moeten treden.
De prioriteitennota vindt u hier.