Het Belgisch uitgeversrecht is een feit

16 juni 2022

Vlaamse Nieuwsmedia verwelkomt de goedkeuring vandaag, 16 juni 2022, door de Kamer van Volksvertegenwoordigers van de wet tot omzetting van de Europese richtlijn inzake auteursrechten en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt (de zogenaamde DSM Richtlijn). De wet wordt nu ter bekrachtiging voorgelegd aan de Koning.

De Lidstaten hadden tot 7 juni 2021 om de richtlijn om te zetten, maar slechts drie landen slaagden erin deze deadline te halen. België werd vervolgens al tweemaal door de Europese Commissie op de vingers getikt.

De omzetting van de DSM Richtlijn introduceert onder meer het uitgeversrecht, een nieuw exclusief naburig recht voor persuitgevers op basis waarvan eenieder toestemming van de uitgever nodig heeft bij het hergebruik van een perspublicatie. Uitgevers krijgen met andere woorden het beslissingsrecht in handen over hoe en waar hun content online wordt verspreid.

Het uitgeversrecht mag dan wel een nieuw gegeven zijn voor persuitgevers, andere content producenten genieten al jaar en dag van een eigen naburig recht. Met deze richtlijn en de nationale omzetting ervan, komt er een einde aan dit ongelijk speelveld dat nooit had mogen bestaan en krijgen persuitgevers eindelijk waar zij recht op hebben.

De wet is in grote mate gelijk gebleven aan het wetsvoorstel dat afgelopen april in de Kamer werd ingediend, met als terechte verduidelijking een bijkomende nadruk op het exclusieve karakter van het uitgeversrecht.

De wet, die in werking zal treden van zodra deze in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd wordt, voorziet in o.a. (i) geschillenbeslechtingsprocedures tussen platformen en uitgevers enerzijds en tussen uitgevers en journalisten anderzijds;  (ii) informatieverplichtingen zowel ten opzichte van platformen als van uitgevers; (iii) uitzonderingen inzake het hergebruik van perspublicaties zoals deze in de richtlijn beschreven stonden; (iv) een passende vergoeding voor journalisten die langs journalistenzijde collectief via een beheersvennootschap zal moeten worden onderhandeld.

 

Belgisch uitgeversrecht krijgt vorm: wetsontwerp tot omzetting van de DSM richtlijn

21 april 2022

Het wetsontwerp tot omzetting van de Europese Richtlijn 2019/790 inzake auteursrechten en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt (de zogenaamde “DSM” richtlijn) is bekendgemaakt in de Kamer. Deze richtlijn introduceert een nieuw exclusief naburig recht voor persuitgevers, “het uitgeversrecht”, waardoor zij opnieuw kunnen beslissen hoe en waar hun content online wordt verspreid. Op grond van dit exclusieve recht dienen aanbieders van diensten van de informatiemaatschappij (zoals de gekende online platformen waaronder Google, Facebook en Microsoft) toestemming te krijgen van de uitgever bij online gebruik van perspublicaties van deze uitgever, tenzij dat gebruik onder een van de wettelijk uitzonderingen van de richtlijn zou vallen.

De richtlijn, die reeds dateert van 17 april 2019, moest reeds omgezet zijn in Belgische wetgeving op 7 juni 2021. Er waren slechts drie lidstaten die deze deadline haalden, namelijk Nederland, Duitsland en Hongarije.  Momenteel hebben reeds twaalf lidstaten de richtlijn omgezet. Met de behandeling van het wetsontwerp in de Kamer, komt België alvast dichter bij de daadwerkelijke omzetting.

Het wetsvoorstel omvat onder meer de volgende zaken:

• Er wordt geen link voorzien tussen artikel 15 (uitgeversrecht) en artikel 17 (value gap) van de richtlijn. België blijft van mening dat het opnemen van persuitgevers onder het toepassingsgebied van artikel 17 in strijd zou zijn met de richtlijn, ook al sluiten de richtsnoeren van de Europese Commissie persuitgevers niet uit als rechthebbenden.
• De uitzonderingen inzake het hergebruik van perspublicaties uit de richtlijn werden integraal opgenomen. Wat betreft de uitzondering voor “afzonderlijke woorden of zeer korte fragmenten” verduidelijkt de Memorie van Toelichting van het wetsontwerp dat bv. een fragment van een zeker aantal karakters (bv. 200 karakters, ongeacht of dit de titel of de tekst van de perspublicatie betreft) of persfoto’s en cartoons in de meeste gevallen niet als een zeer kort fragment beschouwd kunnen worden.
• De passende vergoeding voor journalisten zal worden bepaald via een collectieve overeenkomst en zal langs journalistenzijde uitsluitend kunnen worden uitgeoefend via een beheersvennootschap.
• Er wordt voorzien in twee aparte geschillenbeslechtingsmodellen, enerzijds voor geschillen tussen de uitgever en dienstverlener/platform en anderzijds voor geschillen tussen uitgever en auteur/journalist. Indien er geen akkoord kan worden gevonden tussen uitgever en dienstverlener/platform kan beroep gedaan worden op het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT), dat een bindende beslissing kan nemen inzake de verschuldigde vergoeding. Tegen deze beslissing kan een beroep worden ingesteld bij het Marktenhof. Indien er geen akkoord wordt bereikt tussen uitgever en auteur/journalist, ondanks poging tot bemiddeling, kan beroep gedaan worden op een commissie.
• Er wordt voorzien in een informatieverplichting, zowel voor de dienstverleners/platformen ten opzichte van de persuitgevers, als voor de persuitgevers ten opzichte van de auteurs/journalisten. De dienstverlener/Het platform moet aan de persuitgever alle nuttige, actuele, relevante en volledige informatie verstrekken die rechtstreeks betrekking heeft op de perspublicaties waarvan de uitgever houder is en de uitgever moet aan de journalistenvereniging alle nuttige, actuele, relevante en volledige informatie verstrekken in verband met de vergoeding die de uitgever ontvangt van de dienstverlener/het platform.
• Er wordt een nieuwe kortgedingprocedure in het leven geroepen om de strijd tegen online inbreuken aan te gaan waarbij platformen concrete maatregelen moeten nemen om deze content te verwijderen. Deze nieuwe kortgedingprocedure zorgt ervoor dat deze inbreuken sneller, efficiënter en op duurzame wijze aangepakt kunnen worden. De rechter kan hierbij voorlopige maatregelen opleggen om een einde te maken aan de inbreuk of de gevolgen ervan te beperken. De maatregelen mogen ook uitgebreid worden tot een website die een replica is van de website waartegen de maatregelen bedoeld zijn.
• De mogelijkheid tot oprichting bij Koninklijk Besluit van een nieuwe dienst – de dienst voor de strijd tegen inbreuken op het auteursrecht en de naburige rechten op het internet – die bij machtiging van de voorzitter van de ondernemingsrechtbank de voorlopige maatregelen kan uitvoeren en nadere toepassingsregels kan bepalen.

De Kamercommissie Economie zal zich nu buigen over het wetsvoorstel.

PERSBERICHT: Europees Parlement stemt voor het veiligstellen van de toekomst van journalistiek in Europa

12 september 2018

Vandaag heeft het Europees Parlement in Straatsburg een verslag over auteursrecht aangenomen dat zal bijdragen tot een duurzamere en digitale toekomst voor de Europese nieuwsmedia-industrie. Met de goedkeuring van een naburig recht voor persuitgevers erkent het Parlement de waarde van professionele journalistiek en geeft het persuitgevers een sterkere juridische basis voor de bescherming van hun investeringen in originele en creatieve content.

 

 

“We hebben het uitgeversrecht nodig om de honderdduizenden jobs in de Europese nieuwsmediasector te beschermen en in het bijzonder voor de bescherming van de toekomst van de professionele journalistiek en haar rol om het democratische debat te faciliteren”, aldus Wout van Wijk, uitvoerend directeur van News Media Europe.
Vlaamse Nieuwsmedia is verheugd dat het Europees parlement heeft gestemd voor een eerlijk en werkbaar digitaal ecosysteem. Het uitgeversrecht is belangrijk omdat het:

• honderdduizenden jobs in de Europese uitgeverijsector beschermt en bijdraagt tot het afremmen van het alarmerende aantal afvloeiingen onder journalisten dat elk jaar toeneemt
• ertoe bijdraagt dat het onaanvaardbaar wordt om perspublicaties online zonder toestemming te kopiëren en monetiseren, zoals het altijd het geval geweest is offline
• bijdraagt aan het in stand houden van een zeer diverse pers die onze Europese cultuur en talen bevordert
• uitgevers stimuleert om consumenten te blijven voorzien van kwaliteitsvolle, gefactcheckte content op het internet
• innovatie en start-ups aanmoedigt

Het door het Europese Parlement gestemde uitgeversrecht:

• geeft uitgevers eindelijk de juridische erkenning die ze verdienen en die muziek- en filmproducenten en omroepen reeds jaren genieten. Er is geen enkele reden om uitgevers niet dezelfde rechten toe te kennen.
• tast het recht van individuen om hyperlinks te delen niet aan;
• geeft journalisten recht op een billijk aandeel van de inkomsten gegenereerd door licenties die uitgevers afsluiten met o.a. platforms;

De goedkeuring van het verslag van het Parlement over het auteursrecht is een belangrijke stap in de herziening van de Europese auteursrechtwetgeving. Het eindresultaat op basis van de trialoog tussen het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Raad van de Europese Unie wordt tegen het einde van het jaar verwacht.
Groot-Bijgaarden, 12 september 2018