Duits Parlement keurt naburig recht voor persuitgevers goed

29 maart 2013

Nadat de Bundestag eerder al op 1 maart 2013 een gewijzigde versie van het wetsvoorstel Leistungsschutzrecht für Presseverleger goedkeurde, keurde de Bundesrat op 22 maart 2013 dit wetsvoorstel eveneens goed.
Het wetsvoorstel geeft, naar analogie van de regeling die al jaren geldt voor audiovisuele producenten, aan persuitgevers een gelijkaardige bescherming door de invoering van een naburig recht. De persuitgever heeft het exclusieve recht om het product of delen ervan voor commerciële doeleinden publiek mee te delen, tenzij het gaat om alleenstaande woorden of kleinste tekstfragmenten. Op grond van deze tekst hebben persuitgevers met andere woorden het recht om van zoekmotoren en andere aggregatoren een redelijke vergoeding te eisen voor het weergeven van tekstfragmenten uit kranten en tijdschriften die uit meer bestaan dan enkele woorden.
Ten gevolge van de door de Juridische Commissie ingevoerde wijziging is het  oorspronkelijke wetsvoorstel afgezwakt. Het overnemen van “alleenstaande woorden of kleinste tekstfragmenten” is immers toegelaten zonder licentie (en dus zonder het betalen van een vergoeding). Men is de overtuiging toegedaan dat vastgelegd moet worden wat nodig is om het gezochte begrip in een context in te bedden. Een vast aantal tekens kan hierbij niet worden gedefinieerd omdat het zoekbegrip in lengte kan verschillen. De scheidingslijn is de volgende: het bezoek van de oorspronkelijke site mag door het bezoek aan het zoekresultaat niet overbodig worden. Wanneer een zoekmotor of aggregator toch langere tekstfragmenten wenst aan te bieden, moet hij een licentie zien te bekomen.
De reikwijdte van deze bepaling zal nog veel vragen oproepen. Nergens wordt immers gespecificeerd hoelang de overname nu precies mag zijn. Het wetsvoorstel spreekt zich enkel in vage bewoordingen uit: enerzijds vallen afzonderlijke woorden of kleinste tekstfragmenten, zoals headlines in bijvoorbeeld ‘Bayern verslaat Schalke’ niet onder de bescherming van het naburig recht. Anderzijds wordt de vrije, beknopte maar doelgerichte omschrijving van de gelinkte inhoud gewaarborgd. Zoekmotoren en aggregatoren moeten de mogelijkheid hebben om te beschrijven naar welk zoekresultaat ze linken.
Volgens de federatie van de Duitse krantenuitgevers vallen snippets niet onder “alleenstaande woorden of kleinste tekstfragmenten” en dient hiervoor door zoekmotoren en aggregatoren een licentie te worden afgesloten. Het weze duidelijk dat het laatste woord hierover nog niet gezegd is en dat de rechtspraak de komende jaren zal uitwijzen wat precies bedoeld wordt met “kleine delen”.
De wet wordt nu ter uitvoering overgemaakt aan de President waarna het gepubliceerd zal worden en in werking zal treden de eerste dag van de derde maand volgend op de publicatie. De Europese Commissie had eerder deze maand nochtans aangekondigd nadere verduidelijking te zullen vragen aan de Duitse regering naar aanleiding van verschillende klachten betreffende dit wetsvoorstel. Richtlijn 98/34/EC verplicht lidstaten immers de Europese Commissie te notifiëren over voorstellen tot wijziging van regelgeving inzake producten en diensten van de informatiemaatschappij alvorens zij worden aangenomen in nationaal recht.
Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia

Google onder druk bereid tot het sluiten van akkoorden

18 februari 2013

 
Op vrijdag 1 februari 2013 ondertekenden de Franse uitgevers en Google na drie maanden hard onderhandelen een, volgens Google althans, historisch akkoord. Het gaat om een globaal akkoord dat tot doel heeft innovatie te promoten, het bereik van de websites van de uitgevers te verhogen en hen te helpen bij de noodzakelijke overgang naar een digitaal businessmodel. Voor dit laatste wordt een door Google gefinancierd (60 miljoen euro) fonds voor innovatie in de digitale pers opgericht. Gedurende drie jaar kunnen de uitgevers van dit fonds gebruik maken om mediaprojecten in te dienen. Het sluiten van dit akkoord heeft tot gevolg dat het voornemen van de Franse president Hollande om Google een vergoeding, in de vorm van een naburig recht, te laten betalen van de baan is.
Vlak voor het jaareinde sloten de Belgische Franstalige krantenuitgevers eveneens een akkoord met Google dat een einde stelt aan hun hangende juridische procedures. Op basis van dit akkoord zullen de Belgische Franstalige krantenuitgevers en Google samenwerken om zakelijke opportuniteiten inzake online content te creëren. Bedoeling is om meer bezoekers te brengen naar de websites van de uitgevers, de user engagement te vergroten en de inkomsten van deze sites te verhogen. Hoewel beide partijen verschillende visies behouden met betrekking tot hun respectievelijke juridische standpunten, is Google bereid de gerechtskosten te betalen en met de uitgevers samen te werken aan business partnerships en innovatie die bevorderlijk zijn voor beide partijen.
Deze akkoorden openen alvast de deur voor gelijkaardige overeenkomsten in andere landen. Duitsland daarentegen houdt voorlopig vast aan de invoering van een naburig recht. Het wetsvoorstel dat voorziet zoekmotoren en aggregatoren te laten betalen voor het hergebruik van perscontent ligt ter bespreking voor in de Bondstag.
Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia

Nederland: smartphones, tablets en computers vallen vanaf 2013 onder het thuiskopie systeem

14 november 2012

Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
Onder het huidige thuiskopie systeem is in Nederland enkel een vergoeding verschuldigd voor blanco cd’s en dvd’s. De afgelopen jaren is het aantal dragers en apparaten dat gebruikt wordt om in een thuisomgeving reproducties te maken van auteursrechtelijk beschermde werken echter sterk toegenomen. De stichting Thuiskopie wilde de lijst van dragers en apparaten waarvoor een vergoeding verschuldigd is, uitbreiden. Het thuiskopie systeem is in Nederland echter al enige jaren bevroren waardoor er geweigerd werd een thuiskopie systeem in te voeren voor deze nieuwe dragers en apparaten.
Op 27 maart 2012 heeft het Hof van Den Haag, in een zaak aangespannen door beheersvennootschap Norma, deze bevriezing als onrechtmatig geoordeeld. Door het thuiskopie systeem niet uit te breiden, handelt Nederland namelijk in strijd met de Richtlijn Informatiemaatschappij die lidstaten de keuze laat tussen het invoeren van een thuiskopie uitzondering waar een billijke vergoeding tegenover staat, of het strikt handhaven van het exclusief recht van de rechthebbende. Een lidstaat die het maken van een thuiskopie toelaat, moet ervoor zorgen dat de rechthebbende daarvoor een billijke compensatie ontvangt die het mogelijke nadeel moet vergoeden dat de rechthebbende door de betrokken reproductiehandeling lijdt. Wanneer Nederland bijgevolg heeft gekozen voor een systeem waarin een heffing wordt gelegd op apparaten die gebruikt worden om in een thuisomgeving reproducties te maken, mag het daarvan niet, althans niet zonder gegronde redenen, een of meerdere categorieën uitzonderen die eveneens in meer dan verwaarloosbare mate, voor het maken van thuiskopieën worden gebruikt en daardoor schade voor de rechthebbenden veroorzaken, aldus het Hof.
Op 23 oktober 2012 werd dan ook een nieuw besluit met betrekking tot het thuiskopie systeem uitgevaardigd dat vanaf 1 januari 2013 in werking treedt. De heffingen op blanco cd’s en dvd’s zijn verlaagd, terwijl apparaten als computers, tablets en smartphones nu ook worden belast (2,5 € of 5 € in functie van de opslagcapaciteit). Deze tarieven zijn het resultaat van onderhandelingen tussen staatssecretaris Teeven en de belanghebbenden in het overlegorgaan SONT, waarin betalingsplichtige fabrikanten en importeurs zijn vertegenwoordigd.
In België dient de vergoeding voor rechthebbenden in het thuiskopie systeem eveneens te worden uitgebreid. De lijst van apparaten die vandaag in aanmerking komen voor een vergoeding is niet meer aangepast aan de realiteit: de belangrijkste apparaten waarmee kopieën van beschermde werken kunnen worden gemaakt en waarop een vergoeding moet worden geheven – zijnde de computers en tablets – vallen hier nog steeds uit de boot.

Nederlandse rechtspraak: hyperlink in specifieke omstandigheden auteursrechtelijke inbreuk

3 oktober 2012

Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
De Rechtbank van Amsterdam oordeelde op 12 september 2012 voor het eerst in de Nederlandse rechtspraak dat een hyperlink in bepaalde specifieke omstandigheden een auteursrechtelijke inbreuk oplevert.
Geenstijl publiceerde op 27 oktober 2011 op haar website een artikel over het uitlekken van Playboy foto’s met een hyperlink naar een bestand op een Australische website Filefactory.com waar de bewuste foto’s op konden worden teruggevonden. De fotoreportage verscheen pas in de Playboy publicatie van december 2011.
Om na te gaan of het handelen van Geenstijl als een auteursrechtelijke relevante mededeling moet worden beschouwd, moet het begrip mededeling worden uitgelegd in overeenstemming met het begrip mededeling aan het publiek uit de Richtlijn 2001/29 Informatiemaatschappij. Volgens overweging 23 van deze richtlijn dient een ruime betekenis te worden gegeven aan dit begrip. Het omvat elke mededeling die aan een  niet op de plaats van oorsprong van de mededeling aanwezig publiek wordt gedaan. Volgens recente rechtspraak van het Hof van Justitie (o.a. SCF en Phonographic Performance van 15 maart 2012) dient rekening te worden gehouden met de omstandigheden van het geval waarbij een aantal criteria een rol spelen. Van belang is in het bijzonder of er sprake is van een interventie, een (nieuw) publiek en een winstoogmerk.
De rechtbank van Amsterdam stelt dat het plaatsen van een hyperlink in beginsel geen zelfstandige mededeling uitmaakt omdat de feitelijke terbeschikkingstelling aan het publiek plaatsvindt op de website waar de hyperlink naar verwijst.  In casu werd het bestand echter pas toegankelijk en vindbaar op het moment dat Geenstijl de link plaatste. Filefactory fungeert als een soort back-up voor bestanden dat zelf geen zoekfunctie aanbiedt en evenmin wordt geïndexeerd door Google. Gezien Geenstijl met volledige kennis van de gevolgen de link naar de foto’s heeft geplaatst, terwijl de fotoreportage daarvoor slechts voor een onbeduidend aantal personen vindbaar en toegankelijk was, is er volgens de rechtbank sprake van een interventie waarmee aan het publiek toegang werd verleend tot de fotoreportage.
Volgens de rechtbank werd door deze interventie een ander publiek bereikt dan hetgeen de rechthebbende voor ogen had toen deze toestemming verleend voor openbaarmaking van de fotoreportage. Er was immers nog geen, hooguit een zeer klein, publiek dat kennis had genomen van de fotoreportage. Door het plaatsen van de hyperlink kon een vrij grote en onbetaalde kring van personen (gemiddeld 230.000 bezoekers per dag) kennis nemen van de fotoreportage.
Tevens is er volgens de rechtbank sprake van een winstoogmerk. GeenStijl heeft de link onmiskenbaar geplaatst met de bedoeling bezoekers naar de website te trekken en heeft aldus profijt getrokken uit het toegankelijk maken van de fotoreportage.
Het volledige vonnis vindt u hier.

Duitsland: dienen zoekmotoren en content aggregatoren weldra te betalen voor het overnemen van snippets uit andere media?

12 april 2012

Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
Door het auteursrecht beschermde content wordt dagelijks ontelbare keren hergebruikt door zoekmotoren en nieuws aggregatoren zonder dat daar een correcte vergoeding tegenover staat. Het economische model dat door deze aggregatoren wordt verdedigd, is immers gebaseerd op het structureel graaien in het door derden gecreëerde content en het monetiseren van deze content in hun voordeel door middel van advertentie-inkomsten.
Een dergelijk model dat de kosten aan de ene partij laat en de inkomsten aan een andere partij geeft, is onbillijk en kan tot gevolg hebben dat onafhankelijke kwalitatieve content op termijn zal verdwijnen. In verschillende landen wordt dan ook gezocht naar nieuwe tools of remuneratiemodellen die persuitgevers in staat moeten stellen een gedeelte te recupereren van de winst die door content aggregatoren wordt opgestreken op de rug van hun content.
In Duitsland is het uitwerken van een vergoedingsregeling voor persuitgevers voor dergelijk hergebruik  één van de prioriteiten van de huidige regeringscoalitie.  Zoekmotoren en content aggregatoren dienen in de toekomst een vergoeding  te  betalen aan persuitgevers voor de verspreiding van artikels of zelfs snippets van artikels.  Er wordt gedacht aan een variabel vergoedingssysteem waarbij de vergoeding afhankelijk zal zijn van hetgeen geproduceerd wordt. Het reproduceren van integrale artikels zal een hogere vergoeding tot gevolg hebben dan het enkel reproduceren van de titel en een korte snippet. De vergoeding dient te worden geïnd en verdeeld door een beheersvennootschap.
Deze regeling geldt niet voor individuele internetgebruikers. Zij zullen auteursrechtelijk beschermde content mogen blijven hergebruiken voor privégebruik zonder dat er een vergoeding dient te worden betaald.
Aan de Duitse minister van Justitie werd intussen de opdracht gegeven dit uit te werken. De nieuwe regeling zou volgend jaar in werking moeten treden.
De prioriteitennota vindt u hier.