Uitgevers opnieuw vergoedingsgerechtigd onder de privékopie uitzondering
25 april 2019
Vlaamse Nieuwsmedia verwelkomt de goedkeuring door de Kamer in plenaire zitting van 25 april 2019 van het wetsvoorstel tot wijziging van sommige bepalingen van het boek XI van het Wetboek van economisch recht inzake privékopie dat op 26 maart 2019 werd goedgekeurd in de Commissie Bedrijfsleven.
Door uitgevers van literaire en fotografische werken opnieuw op te nemen als begunstigden in de privékopie wordt een einde gemaakt aan de onterechte uitsluiting van de uitgevers als vergoedingsgerechtigde onder de privékopie uitzondering.
Net als auteurs ondervinden uitgevers immers nadelige gevolgen van het kopiëren van hun uitgaven. Het zijn de uitgevers die het initiatief nemen en het risico dragen van belangrijke investeringen. Elke kopie doet afbreuk doet aan deze gemaakte investeringen. Via een vergoedingsrecht kan het nadeel worden gecompenseerd dat hierdoor wordt berokkend aan de door de uitgever geleverde investeringen. Net zoals dit al jaar en dag het geval is voor de producenten van geluids- en audiovisuele werken. Het is ondenkbaar dat voor eenzelfde statuut (van uitgever of producent) een verschil in behandeling of erkenning van een recht bestaat afhankelijk van het soort werk dat wordt uitgegeven of geproduceerd.
Echter, sinds begin 2017 werd dergelijke vergoeding voor de uitgevers, in tegenstelling tot de reprografie, niet meer voorzien in de privékopie. De verschillende behandeling werd als volgt gerechtvaardigd in de memorie van toelichting: Gelet op het gegeven dat het een (beperkt) eigen recht betreft dat niet bestaat onder internationale verdragen, noch onder EU-recht, werd het wijs geacht om dit niet uit te breiden naar situaties zoals onder de privékopie. Het instellen van een dergelijk eigen recht zou namelijk kunnen stoten op de EU-regels betreffende het vrij verkeer van goederen (artikel 34 van het Verdrag betreffende de werking van de EU: verbod op maatregelen met gelijke werking als kwantitatieve beperkingen, en zou moeilijk gerechtvaardigd kunnen worden onder de afwijking op dit verbod zoals vervat onder artikel 36 van datzelfde verdrag)
Het Hof van Beroep te Brussel heeft in een arrest van 12 mei 2017 bovenstaande rechtvaardiging van tafel geveegd door duidelijk te stellen dat het toekennen van een compensatie aan uitgevers geen maatregel is met gelijke werking als kwantitatieve beperkingen. De huidige uitsluiting heeft bijgevolg geen enkele juridische grondslag.
Vlaamse Nieuwsmedia is dan ook verheugd dat de Kamer wetsvoorstel heeft aangenomen dat voorziet in de herinvoering van de uitgevers als begunstigden in de privékopie. Op die manier komt er een einde aan de huidige onterechte uitsluiting – zonder juridische grondslag – die een ware discriminatie van de uitgevers ten opzichte van de andere begunstigden vormt.
De wet treedt in werking uiterlijk op 1 september 2019.